در جستجوی «هفت آسمان» قرآن

قرآن مبین از آسمان های هفتگانه سخن می گوید، اما اخترشناسان کنونی نشانی از این گزاره نیافته اند و ازمیلیاردها کهکشان سخن می گویند. مقاله حاضر با مروری بر پیشینه تاریخی هفت آسمان و ارزیابی مهمترین آرای ارائه شده در این باب، بیان می دارد که درباره هفت آسمان، عهد ذهنی معین و معلومی در ذهن مخاطبان مستقیم قرآن وجود داشته است و محتمل است که ایشان به سان پاره ای دیگر از قدما، برای ماه و خورشید و هر یک از سیارات پنجگانه شناخته شده منظومه شمسی در آن دوران، آسمان جداگانه ای قرار داده باشند و به تبع مشهود بودن ماه و خورشید و سیارات پنجگانه، آسمان های آنها را هم با نگاهی توهم آلود، مشهود و معلوم فرض کرده باشند. با این همه، از آنجا که اراده شدن این معنای مبتنی بر ظواهر و پیشینه تاریخی از سوی قرآن با مسلمات کنونی علمی تعارض دارد، نگارنده بر آن است که در این موضع باید از ظواهر عبور نمود و از میان تاویلات محتمل، شایسته ترین را برگزید. بدین سان، می توان نتیجه گرفت که حمل عدد هفت بر مطلق کثرت، تاویلی در خور اختیار جلوه می کند.