بررسی کیفیت شیرابه حاصل از محل دفن زباله شهری و کارخانه کمپوست (مطالعه موردی: شهر مشهد)

در این تحقیق شیرابه با سن بالا حاصل از محل دفن زباله و شیرابه سالن های دریافت و تخمیر کارخانه کمپوست با سن پایین شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. دو نوبت نمونه برداری در بهار و تابستان سال 1385 انجام و پارامترهای اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، کل جامدات محلول، کل جامدات معلق، نیتروژن نیتراتی، نیتروژن آمونیاکی، فسفات، کلراید و pH به همراه غلظت 10 فلز کادمیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، جیوه، منگنز، نیکل، سرب و روی در شیرابه اندازه گیری شد.
متوسط غلظت اکسیژن خواهی شیمیایی، نیتروژن نیتراتی و نیتروژن آمونیاکی در نمونه های شیرابه محل دفن، سالن دریافت و سالن تخمیر کارخانه کمپوست به ترتیب 17418، 50512 و 91168 میلی گرم بر لیتر، 34/2، 40/25 و 97/25 میلی گرم بر لیتر و 78/658، 89/570 و 89/633 میلی گرم بر لیتر به دست آمد.
نتایج به دست آمده نشان داد شیرابه تولیدی در محل های دفن تهران و مشهد و کارخانه کمپوست مشهد مواد آلی بسیار بیشتری نسبت به شیرابه محل های دفن در دیگر کشورها دارند. نسبت BOD5/COD که نشان دهنده تجزیه پذیری بیولوژیکی مواد آلی می باشد، در شیرابه محل دفن و سالن های دریافت و تخمیر به ترتیب 44/0، 51/0 و 55/0 به دست آمد که نشان دهنده موثر بودن استفاده از روش های تصفیه بیولوژیکی برای هر سه نوع شیرابه می باشد. غلظت فلزات سنگین در شیرابه محل دفن زیر حد استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست بود. ولی غلظت برخی فلزات سنگین از جمله آهن، روی و منگنز در شیرابه سالن دریافت و سالن تخمیر فراتر از حد استاندارد محیط زیست می باشد. نتایج آنالیز شیرابه محل دفن و سالن های کمپوست مشهد بیانگر آن است که برای دستیابی به استانداردهای تخلیه فاضلاب به آب های سطحی، چاه جذبی و یا استفاده برای مصارف کشاورزی و آبیاری نیاز به کارگیری ترکیبی از روش های فیزیکی- شیمیایی و بیولوژیکی می باشد.