بررسی مسوولیت کیفری شاهد با رویکردی بین المللی؛ مطالعه موردی حقوق ایران، فرانسه و آمریکا

در حقوق کیفری ایران، همچون سایر نظام های حقوق کیفری، با توجه به اهمیت نقش شاهد در فرایند دادرسی کیفری و جهت جلوگیری از انحراف شاهد از بیان حقیقت که منجر به انحراف جریان عدالت و خلل در فرایند دادرسی عادلانه خواهد بود، جرایمی مقرر شده و شاهد می تواند در شرایطی دارای مسوولیت کیفری باشد. شهادت کذب یکی از این جرایم است. در حقوق ایران با توجه به سیاست خاص قانونگذار نسبت به جرایم حدی، جرایم خاصی برای شهود در ارتباط با این جرایم پیش بینی شده است که شاید در کمتر نظام حقوقی شاهد این نوع جرم انگاری باشیم. جلب شاهد نیز در برخی از موارد در قانون پیش بینی شده است. همچنین، با بررسی مقررات حقوق کیفری ایران در ارتباط با مسوولیت کیفری شاهد و مقایسه آن با برخی نظام های حقوقی دیگر اعم از حقوق نوشته و کامن لا به نقاط ضعف و قوت آن ها می توان پی برد. به عنوان مثال امروزه در برخی از کشورها از جمله فرانسه امتناع شاهد از ادای شهادت و عدم مساعدت وی در تحقق عدالت، جرم انگاری گردیده است و حال آن که در نظام کیفری ایران شاهد چنین جرم انگاری نبوده و نیستیم. در کنار این موارد می توان به نقش حمایتی قانون اساسی از شاهد و ممنوعیت اجبار و شکنجه وی در اخذ شهادت اشاره نمود. از این رو جایگاه مسوولیت کیفری شاهد در حقوق کیفری ایران و نیزدر حقوق فرانسه به عنوان نماینده حقوق نوشته و حقوق ایالات متحده آمریکا به عنوان نماینده حقوق کامن لا،در این نوشتار مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است.