تحلیل نمونه وار ساختاری - کارکردی نمادهای قدرت در اشعار خاقانی

نمادهای قدرت، رابطه ای مشخص با مفهوم قدرت و اسطوره های سیاسی دارند. باورهای سیاسی، نمادهای قدرت و مفاهیم اسطوره ای آنها را تامل برانگیز می سازد. کارکردهای مشترک همه نمادها و اسطوره های قدرت، در انسجام ساختاری آنها نمود می یابد. نمادهای قدرت و اسطوره های سیاسی از مهم ترین مباحث انسان شناسی سیاسی هستند. با توجه به جایگاه برجسته نماد و اسطوره در ادبیات، می توان از منابع ادبی برای شناخت بهتر فرهنگ سیاسی زمان های دور، در قالب مطالعه بینارشته ای و به طور موردی بررسی نمادهای قدرت بهره برد. از میان متون ادبی، قصاید فارسی بیشترین امکان را در این زمینه فراهم می کنند. این قالب شعری در ارتباط مستقیم با مرکز قدرت سیاسی بوده و قالبی درباری محسوب می شود. خاقانی از بزرگ ترین قصیده سرایان ادب پارسی و از دولت مردان دربار شروان شاهان است و نمادهای قدرت و فرهنگ سیاسی در اشعار وی نمود چشم گیری دارند. این مقاله به بررسی نمادهای قدرت در اشعار و قصاید خاقانی شروانی و تحلیل آنها بر اساس نظریه کارکردگرایی ساختاری می پردازد تا چگونگی انسجام ساختاری نمادهای قدرت، مفاهیم و اندیشه های نهفته در آنها و کارکردهای مشترکشان را مشخص سازد و سرانجام با تحلیل شواهد شعری، وضعیت ساختار قدرت سیاسی دوران شاعر را نشان دهد.