حذف تولوئن از هوا با استفاده از فرایند ازن زنی کاتالیزوری

کاربرد وسیع تولوئن در زندگی انسان و به دنبال آن اثرات زیان آور این ماده بر سلامتی و به ویژه عوارض مزمن آن بر روی سیستم اعصاب مرکزی، باعث گردیده است که مطالعات زیادی در جهت کنترل و کاهش بخارات تولوئن از هوا صورت گیرد. هدف از این پژوهش بررسی کارایی فرایند ازن زنی کاتالیزوری در حذف تولوئن از جریان هوا است.
پژوهش حاضر از نوع تجربی و در مقیاس آزمایشگاهی است. سیستم آزمایش شامل پمپ هوا، پمپ تزریق سرنگی، ژنراتور ازن، سیستم تولید رطوبت، محفظه اختلاط، روتامتر و راکتور شیشه ای به طول 25 سانتی متر و قطر داخلی 2 سانتی متر بود. غلظت های مشخص تولوئن به صورت مداوم با توجه به زمان ماند، دوز ازن و مقادیر مختلف رطوبت در معرض فرایند ازن زنی کاتالیزوری با کربن فعال و کربن فعال پوشش داده شده با نیترات منیزیم قرار گرفت. پس از سنجش میزان غلظت تولوئن قبل و بعد از راکتور، داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 16 و به کارگیری آمار توصیفی و استنباطی و توسط آزمون three-way ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها حاکی از آن بود که ظرفیت حذف تولوئن در فرایند ازن زنی کاتالیزوری هنگام استفاده از کربن فعال پوشش داده شده با نیترات منیزیم به مراتب بیشتر از کربن فعال به تنهایی است. به طوری که زمان ظهور تولوئن در خروجی راکتور برای کربن فعال 50 ساعت و برای کربن فعال پوشش داده شده با نیترات منیزیم 115 ساعت بود. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای زمان ماند، دوز ازن و رطوبت نسبی پارامترهای تاثیر گذار در فرایند بوده، به طوری که افزایش سه متغیر مذکور سبب ارتقا سیستم گردید.
با توجه به ارتقا قابل توجه راندمان حذف تولوئن در هنگام استفاده توام از کربن فعال و نیترات منیزیم در فرایند ازن زنی کاتالیزوری، می توان نتیجه گیری کرد که استفاده از کربن فعال پوشش داده شده با نیترات منیزیم می تواند یک روش مناسب برای حذف تولوئن از جریان هوا باشد.