تعیین شایستگی منابع آب شرب دام برای چرای گوسفند با استفاده از GIS (مطالعه موردی: مراتع جنوب غربی سبزوار)

با توجه به نقش مهم آب در رشد و پرورش دام و از طرفی، هدررفت علوفه مراتع در صورت فقدان آب کافی برای شرب، ضرورت توجه به بحث شایستگی منابع آب در مراتع بیشر نمایان می گردد. از این رو برای استفاده بهینه از توان های بالقوه موجود دام و مرتع باید به مقوله کمیت، کیفیت و پراکنش منابع آب که جزء زیرمدلهای مدل شایستگی منابع آب می باشد توجه گردد. با توجه اینکه عوامل مختلفی در تعیین شایستگی منابع آب دخالت دارند، هدف از تحقیق حاضر، شناسایی مهمترین عوامل موثر بر شایستگی منابع آبی، شناسایی عوامل محدود کننده و طبقه بندی مراتع جنوب غربی سبزوار بر اساس شایستگی منابع آب برای چرای گوسفند (دام غالب استفاده کننده در این مراتع) می باشد. این تحقیق با استفاده از روش (1990) FAO و در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شد. ابتدا نقشه های DGN منطقه مورد مطالعه تهیه و مرز منطقه مشخص گردید. سپس با مراجعه به منابع آب منطقه، کمیت و کیفیت آب هر منبع (TDS، ECو Mg+2) تعیین گردید. در نهایت از تلفیق لایه های کمیت، کیفیت و نقاط هم فاصله از منابع آب (تهیه شده برای چهار شیب 10-0، 30-10، 60-30 و 60 < درصد) مدل شایستگی منابع آب تنظیم گردید. نتایج نشان داد که منابع آب منطقه مورد مطالعه محدودیتی از نظر کمیت نداشته و تماما در طبقه شایستگی 1S قرار دارند، اما از نظر کیفیت تمام منابع آب جزء یکی، در طبقه شایستگی 2S قرار می گیرند. مدل شایستگی نهایی منابع آب نشان داد که به ترتیب 7/62، 4/2 و 9/34 درصد از مراتع مورد مطالعه دارای طبقه شایستگی 2S، 3S و N می باشند. در نهایت عامل های شیب، پراکنش نامناسب منابع آب و شوری به عنوان عوامل محدود کننده شایستگی آب منطقه معرفی شدند.