جادو پنداری در منظومه های عاشقانه

نقد اسطوره ای یا آرکی تایپی، یکی از شیوه های مدرن و نسبتا جدید نقد آثار ادبی است که در ایران توجه چندانی به آن نشده است. نظر به تقدم زمان ثبت متون حماسی نسبت به سایر انواع ادبی، نویسندگان همواره اسطوره را در پیوند با ادبیات حماسی مورد بررسی قرار داده اند. اما منظومه های غنایی نیز به نوبه خود از اسطوره ها بهره برده اند. از جمله آرکی تایپ هایی که تاثیر چشمگیری در روند شکل گیری ساختار داستانی منظومه های غنایی دارد، باور به تاثیرات سحر و جادو و شیوه های دفع آن است. در مقاله حاضر نقش جادو در اسطوره های ایرانی، هندی، چینی، عربی، بین النهرینی و یونانی و همچنین تاثیر آنها بر منتخبی از منظومه های عاشقانه شامل: وامق و عذراعنصری، ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، خسرو و شیرین نظامی، شیرین و امیرخسرو دهلوی، گل و نوروز و همای و همایون خواجوی کرمانی، جمشید و خورشید سلمان ساوجی و یوسف و زلیخای، بررسی خواهد شد.