کاربرد مدل Geomod در مدل سازی تغییرات پوشش گیاهی و کاربری زمین

تغییرات کاربری زمین یکی از مهم ترین معضلات جهانی است که اثرات زیادی را بر محیط زیست بر جای می گذارد. مدل سازی مکانی تغییرات کاربری زمین، فنی برای درک فرآیندهای تغییر کاربری زمین از نظر محل و مقدار تغییر است. امروزه رهیافت های گوناگونی برای مدل سازی تغییرات کاربری زمین توسعه یافته اند. مدل Geomod یکی از روش های مدل سازی تغییرات کاربری زمین است که در مطالعات بسیاری استفاده شده است. در مطالعه حاضر کاربرد و نحوه اجرای این مدل جهت مدل سازی تغییرات کاربری زمین بیان شده است. در مدل Geomod، تنها یک طبقه کاربری یا پوشش زمین استفاده می شود و تنها انتقال از یک طبقه کاربری زمین را به طبقه دیگر و برعکس پیش بینی می شود. برای اجرای مدل نیاز به نقشه های کاربری زمین چندزمانه است که تصاویر ماهواره ای چند زمانه جهت تهیه نقشه های کاربری زمین استفاده می شوند. سپس این نقشه ها برای آشکارسازی تغییرات کاربری زمین با روش مقایسه پس از طبقه بندی استفاده می شوند. سپس، عوامل موثر بر ایجاد تغییرات در کاربری ها تعیین و پس از بررسی هم راستایی چندگانه بین متغیرها، متغیرهای نهایی برای اجرای مدل سازی استخراج می شوند. اعتبارسنجی نتایج مدل با استفاده از ماژول Validate در نرم افزار ایدریسی و محاسبه معیارهای کاپا انجام پذیر است. با استفاده از نتایج مدل، می توان شرایط آینده منطقه را مدل سازی نمود. در بسیاری از مطالعات مدل سازی تغییرات کاربری زمین کاهش اراضی جنگلی و مرتعی و افزایش اراضی کشاورزی و مناطق شهری مشاهده شده است که این امر وضعیت نامناسب تغییرات کاربری زمین را در سراسر جهان نشان می دهد. بنابراین انجام اقدامات مدیریتی و حفاظتی برای حفظ این سرمایه های طبیعی و کنترل و مدیریت نحوه توسعه شهری و اراضی کشاورزی ضروری است. در این میان مدل Geomod یک مدل مناسب و قابل استفاده در بسیاری مناطق و با داده های مورد نیاز در دسترس است که برای مدل سازی این تغییرات مناسب است.