جداسازی و شناسایی گونه های قارچی تولید کننده فیتاز های خارج سلولی از آبهای ساحلی دریای خزر به روش ITS- PCR

دریاچه خزر یکی از ارزشمندترین اکوسیستم های جهان و دارای تنوع بالایی از گونه های مختلف قارچی با قابلیت تولید آنزیم می باشد. فیتازها با کاربردهای گسترده در صنایع از مهمترین آنزیم ها به شمار می آیند. فیتاز با هیدرولیز فیتیک اسید و آزاد کردن فسفات غیر آلی مشکلات عمده ایجاد شده در جیره غذایی حیوانات را از بین می برد. هدف از انجام این مطالعه جدا سازی و شناسایی گونه های قارچی تولید کننده فیتاز خارج سلولی از آب های سواحل دریاچه خزر بود.
نمونه های آب از سواحل غرب مازندران در فصل بهار سال 90 جمع آوری گردید. نمونه ها روی محیط پوتیتو دکستروز آگار کشت شد و پس از جداسازی، مجددا ایزوله ها روی محیط PSM آگار برای شناسایی ایزوله های تولید کننده فیتاز کشت شد. پس از استخراج DNA ایزوله های قارچی تولید کننده فیتاز از طریق تکثیر ITS-5.8S rDNA و تعیین توالی شناسایی شد.
6 گونه قارچی تولید کننده فیتاز خارج سلولی از آبهای ساحلی دریای خزر شناسایی گردید. از میان آنها سه گونه قارچی Aspergillus ochraceus، Aspergillus flavus و Penicillium olsonii فعالیت فیتازی بالاتری را نشان دادند. همچنین دو گونه جدید Discostroma tricellulare و Cladosporium gossypiicola به ترتیب با accession number JF811913 و JF811912 در GenBank مورد تائید و ثبت قرار گرفت.
به هرحال تمامی این 6 گونه قارچی جدا شده در حقیقت جزء پاتوژنهای گیاهی هستند که از محیط به دریا راه یافته اند و به احتمال زیاد دارای فعالیت فیتازی مناسب بر روی فیتات فسفرهای گیاهی هستند. با توجه به آلودگی دریای خزر به مقادیر قابل توجهی از فیتیک اسید و اثر مهاری آنها در زنجیره غذایی حیوانات، می توان با تولید آنزیم فیتاز آلودگی های زیست محیطی را به حداقل کاهش داد.