بررسی مفهوم منازعه در نظریه های روابط بین الملل و ژئوپلتیک

یکی از مباحث مطرح در نظریه ها و مکاتب روابط بین الملل و ژئوپلتیک، بحث سرچشمه های منازعات و مناقشات بین دولت هاست. از آنجا که تنش و منازعه بین دولت ها و حکومت ها همواره در سطوح و ابعاد مختلف رخ داده و در آینده نیز شاهد آن خواهیم بود، صاحب نظران و نظریه پردازان مکاتب مختلف روابط بین الملل و ژئوپلتیک به شیوه های مختلف سعی کرده اند ریشه ها و عوامل ایجادکننده مناقشات بین المللی را شناسایی و تبیین نمایند. مکتب های فکری و فلسفی مطرح در روابط بین الملل بر اساس رهیافت و رویکردی که نسبت به تحلیل مسائل جهانی دارند، در زمینه بروز اختلاف و کشمکش میان واحدهای سیاسی در ابعاد مختلف محلی، ملی، منطقه ای و جهانی به ارائه دیدگاه خود پرداخته اند. با عنایت به اهمیت موضوع عوامل ایجادکننده تنش و منازعه در روابط دولت ها، دیدگاه های مختلف و متنوعی از سوی اندیشمندان رشته های علمی و همچنین مکاتب فکری و فلسفی مختلف در این زمینه ارائه شده است. به نظر می رسد هر کدام از نظریه های مطرح در روابط بین الملل با توجه به مبانی فلسفی و رویکردهای علمی اندیشمندان آن، موارد مختلف و متناقضی را به عنوان عوامل منازعه آفرین میان دولت ها قلمداد کرده اند. اندیشمندان ژئوپلتیک نیز هر کدام جنبه ای از عوامل ژئوپلتیکی را در بروز منازعه بین دولت ها بررسی کرده و نگاهی جامع و کامل به این پدیده نداشته اند. در این مقاله، با بهره گیری از رویکرد توصیفی- تحلیلی و در یک مطالعه تطبیقی، سرچشمه های بروز منازعه میان دولت ها در چارچوب نظریه های روابط بین الملل و ژئوپلتیک بررسی خواهد شد.