تحلیل توارث کمیت و کیفیت الیاف پنبه با استفاده از تجزیه به عامل ها

هدف از انجام این مطالعه بررسی کارائی تجزیه به عامل ها به عنوان یکی از روش های آماری چندمتغیره در تحلیل نحوه توارث خواص کمی و کیفی الیاف پنبه بود. بوته های شش رقم پنبه به همراه 240 لاین نوترکیب نسل 6F حاصل از تلاقی آنها در اردیبهشت سال 1390 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی هاشم آباد گرگان مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه به عامل ها، شش عامل اول دلیل ایجاد بیش از 83 درصد شباهت بین شش والد مورد بررسی بودند. با توجه به مقادیر بار عامل ها، سه عامل اول بترتیب عامل «تولید وش»، «رشد رویشی» و «کیفیت الیاف» نام گرفتند. بای پلات امتیاز عامل ها نشان داد که بیشترین «تولید وش» و «رشد رویشی» متعلق به رقم ساحل بود و ارقام زودرس تر مقادیر پایین تری از امتیاز این عامل ها را به خود اختصاص دادند. بیشترین امتیاز عامل «کیفیت الیاف» متعلق به رقم شماره 200 بود و رقم ساحل از این نظر متوسط بود. در بین لاین های 6F مورد مطالعه، بیشترین امتیاز از نظر عامل «تولید وش» متعلق به لاین هایی بود که یک والد آنها رقم ساحل بود. پتانسیل بالای رقم ساحل و تلاقی های حاصل از آن نشان داد که این رقم همچنان یک مخزن بسیار قوی از ژن های افزایش دهنده کمیت و کیفیت الیاف پنبه برای کشت در مناطق شمالی ایران بویژه استان گلستان می باشد.