بررسی تاثیر استنشاق اسانس نعناع فلفلی بر تهوع و استفراغ بعد از اعمال جراحی شکم در بیماران بستری در بیمارستان های توحید و بعثت شهر سنندح

تهوع واستفراغ عارضه حاد و شایعی است که 30 تا 70 درصد بیماران تحت جراحی آن را تجربه می کنند. با وجود درمان های دارویی این عارضه هرگز به طور کامل برطر ف نشده و هم چنان پایدار است. نعناع فلفلی یکی از درمان های موثر برای بسیاری از ناراحتی های شایع سیستم گوارشی است و ممکن است بر این عارضه موثر باشد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر استنشاق اسانس نعناع فلفلی بر تهوع و استفراغ پس از اعمال جراحی شکم در بیماران بستری در بیمارستان های بعثت و توحید شهر سنندج در سال 1391 انجام شد.
این پژوهش یک نوع کارآزمایی بالینی است که 90 بیماربر اساس معیار های ورود انتخاب وبه صورت تصادفی در دو گروه 45نفری کنترل و مداخله تقسیم شدند. درگروه کنترل از نرمال سالین و درگروه مداخله از نعناع فلفلی استفاده شد. به این صورت که یک تکه گاز 2×2 با دو قطره از اسانس نعناع فلفلی 100 درصد و در گروه کنترل از نرما ل سالین آغشته شده و در مجاورت بینی بیماران به مدت یک دقیقه قرار داده شد. سپس روند بهبودی تهوع و استفراغ در ریکاوری و در بخش تعیین و مقایسه شد.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه پژوهشگر ساخته ومعیار بصری استاندارد بود. جهت تعیین اعتبارو پایایی پرسشنامه، از اعتبار محتوی و مشاهده همزمان با ضریب همبستگی 81 % استفاده شد.تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزاراس پی اس اس 17،با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی انجام گرفت.
نتایج نشان داد،در خصوص فاکتورهای مخدوش کننده (شاخص توده بدنی، طول مدت بیهوشی ونوع بیهوشی و غیره) تمامی نمونه ها همسان شدندو تفاوت آماری معناداری در دو گروه مشاهده نشد.میانگین تهوع خفیف در گروه کنترل7/6درصد ودر گروه مداخله صفردرصد ولی میانگین تهوع متوسط در گروه مداخله بر عکس گروه اول شدید تر از گروه کنترل بود. در خصوص میانگین تهوع شدید گروه مداخله نسبت به گروه کنترل تهوع شدیدتری را از خود نشان دادند ولی در مجموع آزمون آماری من ویتنی نشان داد گروه مداخله و گروه کنترل از نظر شدت تهوع تفاوت معنادار ی در ریکاوری نداشتند.همچنین در بخش میزان تهوع که بر اساس معیار بصری استاندارد اندازه گیری شد، نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت. در مورد شدت بروز استفراغ گروه مداخله بامیانگین(20/62 %) و گروه کنترل با میانگین (80/77 %) تفاوت معنا داری را نشان نداد. همچنین تحلیل آماری نشان داد که مطالعه تهوع در بخش ریکاوری و در بخش جراحی توسط معیار بصری استاندارد (نظر بیمار)اختلاف معنا داری نداشته اند به عبارت دیگر تهوع به عنوان یک پارامتر ذهنی می تواند توسط پرستاران به شکل عینی ارزیابی گردد.
نتایج نشان داد روند بهبودی در گروه استفاده کننده از اسانس نعناع فلفلی و گروه کنترل یکسان بود. یکی از دلایل آن می تواند به دلیل(الگوی تنفسی غیر موثر بیماران بعد از بیهوشی، تاثیر داروهای بیهوشی بر حس بویایی بیماران، عدم توانایی در اجرای مانورهای قوی،تغیر مزه دهان به علت اثر داروهای بیهوشی وغیره)، یا به دلیل کافی نبودن دوز و غلظت داروی مورد مصرفی باشد که بر نتایج این پژوهش تاثیر گذاشته است، به نظر می رسد انجام مطالعات بیشتری در این مورد با مقادیر و اشکال متفاوت گیاه دارویی نعناع فلفلی ضروری است.