بررسی تطبیقی هنر ملیله سازی قبل و بعد از اسلام در ایران

تنوع در طرح، اندازه و نقش آثار ملیله ای موجود در موزه ها و منابع مکتوب تاریخی، این پرسش را مطرح می سازد که کدامیک از دوره های هنری و تاریخی بیشترین تاثیر را در تغییر فرم و نقش آثار ملیله داشته اند و ملیله سازی به شکل امروزی آن، از چه دوره ای رایج شده است. برای پاسخ به پرسش هایی ازاین دست نگارندگان، دو حوزه زمانی ملیله سازی پیش از اسلام و بعد از اسلام را به دلیل شاخصه های خاص فرهنگی، مذهبی و سیاسی آن دو دوره، برگزیدند. پس از آن با تاکید بر تکنیک های اجرایی و تزئینی، فرم و نقش آثار موجود در این دو زمان را بطور جداگانه و در دو مقطع زمانی متفاوت (درزمانی) با روش تحلیلی- توصیفی بررسی و درنهایت، با یکدیگر مطابقت دادند.
یافته های این بررسی پس از مطابقت، افزون بر مستندساختن مراحل شکل گیری نقوش از هزاره سوم قبل از میلاد تا پایان دوره قاجار و بیان تکنیک ساخت آثار ملیله، این واقعیت بود که مفتول های تابیده و نتابیده به کاررفته در زیورآلات و اشیای تزئینی ایران باستان، با پشت سرگذاشتن تحولات بنیادی به عنوان هنری مستقل، به نام ملیله وارد عرصه هنر- صنعت گشته اند. پس از آن، این هنر مراحل شکوفایی و تکامل خویش را در دوره های صفوی، افشار و زند و قاجار سپری کرده است.