آینده پژوهی درآموزش عالی دانشگاه اسلامی، دانشگاه سازگار با محیط و زمینه

امروزه، بخشهای مهمی از آموزش عالی و نهاد دانشگاه نسبت به قدرت و فرهنگ به طور عام و نسبت به دولت و صنعت به طور خاص، تقریبا ایستا باقی مانده و اعتبار دانشگاه ها در مقایسه با دهه های 60 و 70 میلادی رو به کاهش است. در عصر حاضر، با توجه به افزایش نرخ تغییر و ظهور عصر دانش، موج آینده پژوهی در نهادهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری، گسترش یافته و همسو با تحولات جامعه و به منظور خلق آینده مطلوب و سیاستگذاری و برنامه ریزی بلندمدت نظام دانشگاهی، آینده پژوهی در آموزش عالی، ضرورت پیدا کرده است. هدف این پژوهش، مطالعه ابعاد و مفاهیم تحولات آموزش عالی و اکتشاف یک الگوی مفهومی برای آینده پژوهی آن و تبیین دانشگاه اسلامی با این الگوست.
در این مقاله، برای استخراج الگوی مفهومی آینده پژوهی در آموزش عالی، از روش نظریه مبنایی با رویکرد اکتشافی استفاده شده است.
الگوی مفهومی شامل مقوله کانونی دانشگاه سازگار با محیط و زمینه، هفت مقوله عوامل علی، 15 مقوله ویژگی های زمینه ای، 13 مقوله شرایط محیطی، 11 مقوله راهبردها و چهار مقوله پیامدهاست.
با استناد به آینده پژوهی در آموزش عالی و سند دانشگاه اسلامی، یکی از ویژگی های کلیدی ایده دانشگاه اسلامی، سازگاری با محیط و زمینه است. از این رو، ضروری است دانشگاه اسلامی با محیط و زمینه محلی، بومی و ملی با رعایت هنجارهای جهانی علم، سازگار شده و کارآفرین شود.