نقش p53 در آپوپتوز و درمان سرطان

ژن p53، معروف ترین ژن بازدارنده توموری است که در بیش از 50% سرطان های انسانی دچار جهش می شود. این ژن با عنوان هایی چون «نگهبان ژنوم»، «ژن فرشته نگهبان» و «استاد نگهبان» توصیف شده است که به نقش حیاتی آن در پایداری ژنومی، و سرکوب توموری عمدتا با القای آپوپتوز، توقف چرخه سلولی، پیری، و مهار رگ زایی اشاره دارد. در این مقاله مروری، پیشرفت های اخیر در رابطه با p53، به ویژه نقش آن در آپوپتوز و نیز رویکردهایی جهت هدف قراردادن p53 و تنظیم کننده های آن برای درمان سرطان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که هدف کلی این درمان ها فعال کردن p53 در سلول های سرطانی به منظور کشتن آنها یا غیرفعال کردن موقتی p53 در سلول های سالم برای محافظت آنها در مقابل پرتودرمانی یا شیمی درمانی است.
با توجه به نقش های حیاتی p53 در مهار سرطان زایی، این پروتئین یکی از مهم ترین اهداف دارویی برای درمان سرطان است. براساس نوع تغییرات ژنتیکی ایجادشده در p53 در سلول های توموری و سالم، می توان ترکیبی از داروهای متفاوت را به کار برد و نیز با فهم بهتر از مسیرهای پیام رسانی که p53 در آنها درگیر است می توان پروتئین های بالادست یا پایین دست جدیدی را کشف کرد که به عنوان اهدافی برای داروهای جدید عمل کنند.