فراتحلیل اثربخشی آموزش ها و مداخلات روان شناختی و ورزشی بر میزان کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو (ایران: 1392- 1382)

بهبود وضعیت کیفیت زندگی بیماران دیابتی یکی از شاخص های مهم درمان و کنترل بیماری دیابت است. از این رو، ارتقاء کیفیت زندگی این بیماران در سال های اخیر مورد توجه درمانگران و پژوهشگران قرار گرفته و پژوهش های بسیاری در این زمینه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر، جمع آوری و ترکیب نتایج پژوهش های روان شناختی و ورزشی در این زمینه و بررسی میزان اثر این مداخلات روان شناختی و ورزشی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی با استفاده از روش فراتحلیل بوده است.
بدین منظور، از بین پژوهش های متعددی که در این زمینه انجام شده بود، 29 پژوهش (18 مداخله روان شناختی و 11 مداخله ورزشی) که از لحاظ روش شناختی (فرضیه سازی، روش تحقیق، جامعه آماری، حجم نمونه، روش نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، روش تحلیل آماری) مورد قبول بودند انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آن ها انجام گرفت. ابزار این پژوهش، چک لیست فرا تحلیل بود.
یافته های فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر مداخلات و آموزش های روان شناختی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی (d=0.95 (p<0.00001 و اندازه اثر مداخلات و آموزش های ورزشی بر کیفیت زندگی این بیماران (d=2.08 (p<0.00001 می باشد. برطبق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن هر دو اندازه اثر مداخلات روان شناختی و ورزشی در حد بالا است.
مداخلات و آموزش های روان شناختی و ورزشی می توانند در بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی موثر واقع شوند.