روابط معلم با دانش آموز و درگیری در مدرسه: نقش میانجی گر نیازهای اساسی روانشناختی

چگونگی درگیر شدن نوجوانان در مدرسه و پیشرفت تحصیلی آنان از جمله موضوعات مهم در روانشناسی تربیتی است. بر اساس الگوی نظام خویشتن، مجموعه ای از عوامل بافتی (روابط با معلمان)، از طریق ویژگی های روانشناختی فردی (نیاز های اساسی روانشناختی خودمختاری، شایستگی و ارتباط) بر درگیری در مدرسه تاثیر می گذارند. هدف از مطالعه حاضر تعیین نقش میانجی گر نیازهای اساسی روانشناختی، در رابطه ادراک از روابط با معلمان و درگیر شدن دانش آموزان در مدرسه با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری است. برای این منظور، 1200 دانش آموز دختر و پسر پایه دوم دبیرستان های شهر کرمانشاه از طریق نمونه گیری خوشه ایتصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه ای متشکل از مقیاس های محقق ساخته ادراک روابط با معلمان (ابعاد حمایت از خودمختاری، ساختار و مشارکت در روابط با معلمان)، نیازهای اساسی روانشناختی دانش آموزان (شایستگی تحصیلی، ارتباط، خودمختاری)، و مقیاس درگیری در مدرسه (ابعاد رفتاری و هیجانی)، پاسخ دادند. نتایج نشان داد که نیازهای شایستگی، خودمختاری و ارتباط، میانجی ادراک دانش آموزان از روابط با معلمان و درگیری در مدرسه هستند و تجربه خودمختاری در مقایسه با ارتباط و شایستگی، رابطه بیشتری با درگیری در مدرسه نشان می دهد. بر اساس یافته ها، نیازهای اساسی روانشناختی را می توان به عنوان یک متغیر مهم در کلاس درس مورد توجه قرار داد.