اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه برخی ژنوتیپ های کلزا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا و همچنین شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی و دارای پتانسیل عملکرد بالا تعداد سیزده ژنوتیپ کلزا شامل کرج1، کرج2، کرج3، طلایه، زرفام، اوکاپی، لیکورد، Slm046، مودنا، WPN5، اپرا،WPN2 و G.KH305 در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی آخر فصل (قطع آبیاری از مرحله گلدهی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب به مدت دو سال زراعی (1391-1389) مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثر تنش خشکی آخر فصل بر همه صفات به جز درصد روغن دانه، تعداد شاخه های فرعی و وزن هزار دانه معنی دار بود. عملکرد دانه در اثر تنش خشکی به میزان 20 درصد کاهش یافت. میانگین عملکرد دانه ارقام کلزا در شرایط آبیاری کامل 4586 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش 3736 کیلوگرم در هکتار بود. این کاهش حاصل تاثیر پذیری اجزای عملکرد دانه یعنی تعداد خورجین درگیاه و تعداد دانه در خورجین از تنش خشکی بود. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سال اول برتر از سال دوم بودند. دلیل آن شرایط مساعدتر زراعی و آب و هوایی در سال اول اجرای پژوهش بود. ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر کلیه صفات به استثنای درصد روغن دانه تفاوت معنی داری داشتند. بیشترین عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی متعلق به ژنوتیپ G.KH305 به ترتیب با 5230 و 3941 کیلوگرم در هکتار بود.