تحلیل پاسخ های رتبه ای طولی با گم شدگی غیریکنوا در بررسی اثر درمان جامع بر عملکرد بیماران مبتلا به سایکوز

از مطالعات طولی برای بررسی تاثیر درمان در بسیاری از تحقیقات روان شناسی و روان پزشکی استفاده می شود. مهم ترین مشخصه مطالعات طولی، اندازه گیری های مکرر از بیماران در طول زمان می باشد، نظر به این که مشاهده های مربوط به یک بیمار از یکدیگر مستقل نیستند؛ بنابراین برای تحلیل این داده ها باید از روش های ویژه آماری استفاده شود. هم چنین داده های گم شده جزء اجتناب ناپذیر اغلب مطالعات طولی می باشند که بر اثر بی پاسخی واحد نمونه گیری رخ می دهند. از آن جایی که گم شدگی منجر به کاهش دقت محاسبات آماری و ایجاد اریبی در نتایج حاصل می شود، بررسی روش های برخورد با آن اهمیت زیادی دارد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر درمان جامع بر عملکرد اجتماعی- فردی بیماران مبتلا به مرحله اول سایکوز با استفاده از روش های آماری مناسب می باشد.
داده های این مطالعه از یک کارآزمایی بالینی و مربوط به بیمارانی است که در سال های 87-1385 به درمانگاه ها یا اورژانس روانپزشکی بیماراستان روزبه مراجعه کرده اند. برای تحلیل پاسخ های رتبه ای طولی با گم شدگی غیریکنوا این مطالعه از مدل ضرایب تصادفی در نرم افزار R نسخه 2.15.0 استفاده کردیم.
نتایج برآورد پارامترهای مدل ضرایب تصادفی با پاسخ های گم شده غیریکنوا و در نظر گرفتن مکانیسم گم شدگی تصادفی، نشان می دهد، درمان جامع با پیگیری در منزل، سن و سابقه ی بیماری در خانواده اثر معنی داری بر عملکرد اجتماعی- فردی بیماران دارند. برآورد ضریب متغیر سن وخطای معیار آن به ترتیب 0/05 و 0/03، برآورد ضریب متغیر سابقه ی بیماری 0/82- و خطای معیار آن 0/41 می باشد و ضریب متغیر درمان جامع با پیگیری درمنزل 1/04- و خطای معیار آن 0/44 برآورد شد.
مدل به کار گرفته شده در این مطالعه، نشان می دهد که درمان جامع با پیگیری در منزل، مناسب تر است. زیرا افراد تحت این نوع درمان شانس بیش تری برای داشتن عملکرد اجتماعی- فردی بیشتر دارند.