عشق جنسیت زده: عشق مردانه / عشق زنانه

عشق ورزی در طول تاریخ یا به کل، مقوله ای تک جنسی/ جنسیتی (مردانه یا زنانه) تلقی شده، یا اگر مقوله ای دو جنسی/ جنسیتی به شمار آمده، الگوهایی متفاوت را بر دو جنس/ جنسیت بار کرده است. گفتمان های متفاوت، از فلسفه ی یونان باستان گرفته تا سنت تفکر ایرانی- اسلامی و نیز سنت های روان کاوی و پزشکی در دوران مدرن، همگی دلالت بر همین امر دارند. اما وقتی جامعه شناسی با جنسیت زدگی عشق مواجه می شود، دست به کار می شود؛ چرا که از اساس جنسیت را، دست کم در کنار دو عامل طبقه و نژاد، سه ضلعی نظام سلطه می داند و در پی بر ملا کردن ساز و کارهای سلطه گری آنها بر می آید. جامعه شناسی، با رجوع به تاریخ، ضمن آنکه از جنس و جنسیت طبیعت زدایی می کند، پیوند ذاتی میان عشق را با این دو به پرسش می گیرد. اما این رویکرد، استعداد بدفهمی هم دارد. اینکه جنس و جنسیت را افزونه هایی آلوده کننده بر عشق تصور کنیم که باید زدوده شوند، به این شائبه دامن می زند که عشقی ناب و اصیل در پس این افزونه ها «هست» که باید کشفش کرده و نیرویش را آزاد کنیم. همین بدفهمی، مبنای برخی پروژه های رهایی بخش حول مفهوم عشق بوده است. اینکه عشق را قلمرویی مجزا از جامعه بدانیم که جامعه آن را، از جمله با جنسیت زده کردنش، زیر سلطه گرفته و آلوده کرده است، چشم بستن بر تاریخ عشق و خصلت اجتماعی عشق و رابطه ی عشق و قدرت است که رابطه ای نه مبتنی بر سلطه، بلکه مبتنی بر اقتصاد گفتمانی است.