بررسی چرخه اووژنز سوسمار سبز خزری در استان مازندران

سوسمار سبز خزری متعلق به خانواده لاسرتیده، روز فعال بوده و زیستگاه اصلی آن در ایران غالبا نواحی خزری و استان های شمالی کشور می باشد. در این مطالعه که از فروردین تا مهر ماه در استان مازندران انجام شد، 24 نمونه ماده از سه ایستگاه گوهرباران، آبندانسر و آبندانکش در اطراف شهرستان ساری به منظور بررسی چرخه اووژنز این گونه در گشت های روزانه و با دست جمع آوری شدند. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، با کلروفرم بیهوش شدند و صفات مورفومتریک بدن و تخمدان ها اندازه گیری شد. در طی دوره فعالیت این گونه، تخمدان 24 نمونه ماده بالغ مورد بررسی ریختی و بافتی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد ماده ها در اواسط فروردین، اووژنز و ویتلوژنز خود را آغاز می کنند. اووژنز این گونه دارای سه مرحله غیرفعال، زرده سازی و تخم اویداکتی است. اووژنز از اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد به اوج خود رسیده و از اواسط مرداد به بعد کاملا خاتمه می یابد. تخم گذاری از اواخر اردیبهشت تا اواخر خردادماه صورت می گیرد. تخمدان ها زوج و کیسه ای بوده و بطور میانگین 11 فولیکول در هر تخمدان موجود است. لایه فولیکولی در این مارمولک پلی مورفیک و چندلایه است. چرخه اووژنز این گونه از نوع فصلی و از نوع پیوسته است.