بررسی روند میزان بروز موارد مشکوک به سرخک در ایران و عوامل موثر بر آن: مدل دوجمله ای منفی آمیخته

شناسایی روند میزان بروز بیماری ها و تغییر در آن، پاسخ به هنگام نظام سلامت را به دنبال خواهد داشت. نظام مراقبت سندرومیک که مبتنی بر موارد مشکوک به بیماری است، سرعت بالایی در تعیین طغیان ها دارد. در این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر میزان بروز تب و راش و چگونگی روند آن در ایران پرداخته شد.

این مطالعه یک مطالعه هم گروهی تاریخی بوده و داده های آن به صورت تمام شماری و شامل همه موارد مشکوک به سرخک ثبت شده در تمام استان های ایران طی سال های 1391-1376 بود؛ که از نظام مراقبت بیماری های قابل پیشگیری با واکسن کشور استخراج گردید. مدل رگرسیونی پواسون و دوجمله ای منفی با اثرات تصادفی برای این داده ها برازش شد. برازش مدل و استنباط ها از طریق رهیافت بیزی و با استفاده از نرم افزارهای R و Open BUGS انجام شد. مدل ها بر اساس آماره های نیکویی برازش دویانس و خی- دو پیرسون مقایسه شدند.

اثر متقابل زمان و انجام واکسیناسیون تکمیلی بر تعداد موارد مشکوک به سرخک از نظر آماری معنی دار شد (95% CrI:1.083،1.737). تعداد موارد تب وراش بعد از انجام این واکسیناسیون با گذشت زمان شیب افزایشی را نشان داد و واریانس جزء تصادفی مدل معنادار برآورد شد (95% CrI: 0.219،0.430). ویژگی های خاص استان ها، عامل موثر بر میزان موارد تب و راش یافت شد.

با توجه به روند افزایشی این میزان بروز در کشور به خصوص در سال های اخیر و موثر بودن ویژگی های خاص استانی بر میزان بروز تب و راش، لزوم کنترل دقیق تر و بهبود کیفیت واکسیناسیون به ویژه در بعضی استان ها نتیجه گیری شد.