سمیت کبدی ناشی از تغذیه تجربی با ارزن دم روباهی (Setaria italica) در گوسفند و بز

برخی گونه های علوفه ای موجب مسمومیت و حساسیت به نور با منشا کبدی در نشخوارکنندگان می شوند.
اثرات سمیت کبدی گیاه ارزن دم روباهی (S. italica) با تغذیه آن در گوسفند و بز مورد ارزیابی قرار گرفت.
دوازده گوسفند و بز بومی در این آزمایش استفاده شدند. حیوانات در محیط بیرون و در معرض آب و هوا و بدون محافظ نگهداری شدند و به مدت 50 روز از ارزن دم روباهی تغذیه شدند. برخی فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با عملکرد کبد شامل بیلی روبین تام (TBIL)، بیلی روبین مستقیم (BC)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینو ترانسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT)، نیتروژن اوره خون (BUN)، پروتئین تام (TP) و آلبومین در روزهای صفر، 7، 14، 21، 28، 35، 42 و 49 آزمایش اندازه گیری شد. در روز 50، حیوانات ذبح و کالبدگشایی شدند. سپس کبد و کیسه صفرا برای مطالعات پاتولوژی خارج شدند. نمونه های خون روز صفر (پیش از تغذیه با ارزن دم روباهی)، به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد.
سه گوسفند و سه بز علائم مسمومیت شامل ادم صورت، پرخونی مخاطی، آبریزش از چشم و بینی و زردی را نشان دادند. نتایج کالبد گشایی حاکی از درجات متفاوتی از زردی سرتاسری، دژنراسیون، نکروز و تورم هپاتوسیت ها، تشکیل اجسام اسیدوفیل و هایپرپلازی ملایم در مجاری صفراوی بود.
نتیجه گیری نهایی: علائم بالینی، یافته های آزمایشگاهی و کالبدگشایی، از پتانسیل گیاه ارزن دم روباهی برای القای مسمومیت کبدی و حساسیت به نور ثانویه در گوسفندان و بزها حمایت می کند.