بررسی رابطه باورهای دینی و سرمایه اجتماعی در جوامع روستایی (مورد مطالعه: روستاهای بخش ایلخچی از توابع استان آذربایجان شرقی)

سرمایه اجتماعی به بعدی از توسعه توجه دارد که به تازگی شناخته شده و مبتنی بر روابط اعتماد و همبستگی و روحیه تعاون و مشارکت است. یکی از نقش های مهم دین نیز به عنوان یک پدیده اجتماعی، اثرگذاری بر روابط و تعامل افراد و گروه ها است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه باورهای دینی و سرمایه اجتماعی در جوامع روستایی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان روستاهای بخش ایلخچی و نمونه شامل 446 نفر است که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ایانتخاب شده است. فرضیه اصلی پژوهش این است که بین باورهای دینی و مولفه های آن (اخلاق و مناسک- عقاید) با سرمایه اجتماعی روستاها و مولفه های آن (اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی) رابطه وجود دارد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه سرمایه اجتماعی و آزمون باورهای مذهبی اسلامی بود. روش پژوهش توصیفی همبستگی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها بیانگر این است که بین باورهای دینی و سرمایه اجتماعی و همچنین مولفه های باورهای دینی و سرمایه اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد (05/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که باورهای مذهبی اسلامی بیشترین توان تبیین سرمایه اجتماعی را دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که باورهای مذهبی می تواند پیش بینی کننده مناسبی برای سرمایه اجتماعی باشد. یافته های این پژوهش می تواند برای برنامه ریزان و متولیان توسعه روستایی جهت تدوین الگوی بومی و اسلامی توسعه در جهت توسعه اجتماعی روستاها به کار گرفته شود.