حق دراختیار گرفتن کالا در کنوانسیون CMR و مقایسه آن با قانون تجارت ایران

تصرفات حمل کننده نسبت به کالا نیابتی است. او در جریان حمل ملزم به اجرای دستورهای قانونی شخص ذی نفع است. این حق در تمام متون قانونی بین المللی درباره حمل و نقل کالا و نیز در قانون تجارت ایران بررسی شده است. مقررات حق یادشده در قانون تجارت ایران (ناظر بر حمل های ملی) با مقررات مربوط در کنوانسیون CMR که ایران نیز به آن ملحق شده (ناظر به حمل های بین المللی)، باوجود برخی تشابه ها، دارای تفاوت هایی است. حق دراختیار گرفتن کالا در اصل متعلق به ارسال کننده بوده، گاهی به مرسل الیه منتقل می شود. درهر حال، اعمال آن وابسته به وجود شرایطی است. تشخیص ذی نفع حق دراختیار گرفتن کالا و شرایط اعمال آن از جهات بسیاری، از جمله مسئولیت حمل کننده، دارای اهمیت است. در این مقاله ضمن تبیین ذی نفع حق پیش گفته و تشریح شرایط اعمال آن، آثار شناسایی دارنده حق و ضمانت اجرای شرایط اعمال آن بررسی شده است.