بررسی ویژگی های بوم شناختی گیاه بیابانی «سوف بلند» (Stipagrostis pennata (Trin.)De Winter) در ماسه زارهای ریگ بلند آران و بیدگل

در این تحقیق خصوصیات بوم شناختی گیاه «سوف بلند»((Trin.) De WinterStipagrostis pennata) که در گستره ماسه زارهای بیابانی استقرار یافته است، مورد مطالعه قرار گرفته است. به منظور مطالعه خصوصیات بوم شناختی این عنصر گیاهی، رویشگاه های آن درعرصه بیابانی ریگ بلند آران وبیدگل مشخص شد. پس از تعیین رویشگاه، ویژگی های اکولوژیک آن، نظیر: محدوده ارتفاعی، وضعیت توپوگرافی، اقلیم، ساختار خاک، گیاهان همراه، چگونگی حضور گونه مورد مطالعه در پوشش گیاهی، وضعیت سیستم ریشه ای، فنولوژی و نحوه زاد آوری طبیعی گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد، رویشگاه های این گیاه به صورت لکه های پراکنده در گستره دامنه تپه های ماسه ای فعال و روان توزیع شده اند. عمده رویشگاه های این گیاه بیابانی در محدوده ارتفاعی 750 تا1150 متر از سطح دریا قرار گرفته است. میانگین بارندگی سالیانه رویشگاه های سوف بلند بین 80 تا 120 میلی متر در نوسان است. این گیاه در روی خاک های به نسبت ضخیم، با بافت سبک شنی و میزان اسیدیته 5/7 تا 8 و هدایت الکتریکی 4/0 تا1 /5 دسی زیمنس بر متر گسترش یافته است. درصد پوشش تاجی این گونه در عرصه رویشگاه ها 1 /3 تا 2/ 6درصد و میانگین تراکم تعداد پایه در هر هکتار بین 468 تا 937 در نوسان است. شروع رشد رویشی گیاه، اواسط اسفند ماه و زمان ظهور گل آذین، نیمه دوم اردیبهشت ماه می-باشد. بذرهای این گیاه در اواخر خرداد ماه رسیده و ریزش می کنند. تجدید حیات گیاه سوف بلند از طریق بذر وایجاد جست-های هوایی متعدد واقع در ناحیه یقه گیاه می باشد. بارزترین گیاهان همراه رویشگاه های سوف بلند شامل: علف زارهای کلبیت (Cyperus eremicus)، گونه های مختلف درختچه اسکنبیل (Calligonum spp.) ودم گاوی (Smirnovia turkestana) می باشد. براساس نتایج حاصل ازاین تحقیق، سوف بلند به عنوان گیاه شن دوست بیابانی محسوب می شود که علاوه بر حفاظت و تثبیت خاک های بسیار ناپایدار ماسه ای، نقش مهمی در تامین علوفه مورد نیاز دام های مراتع قشلاقی ایفا می-کند.