کمی سازی واکنش سرعت جوانه زنی گیاه دارویی مرزه به دما و پتانسیل آب با استفاده از مدل های رگرسیون غیرخطی

این تحقیق به منظور کمی سازی واکنش سرعت جوانه زنی گیاه دارویی مرزه (hortensis L. Satureja) نسبت به دما و پتانسیل آب انجام گرفت. بدین منظور، جوانه زنی این گیاه تحت تاثیر تیمار های دمایی (12، 15، 20، 25، 30، 35، 37 و 40 درجه سانتی گراد) و پتانسیل های آب (صفر، 1/0-، 3/0-، 5/0- و 7/0- مگاپاسکال) در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1392 بررسی شد. نتایج نشان داد تاثیر دما، پتانسیل آب و اثر متقابل آنها بر حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت در 50 درصد جوانه زنی و زمان رسیدن به 10، 50 و 90 درصد جوانه زنی معنادار بود. همچنین با کاهش پتانسیل آب، درصد و سرعت جوانه زنی کاهش یافت. با افزایش دما تا دمای 25 درجه سانتی گراد درصد و سرعت جوانه زنی افزایش و پس از آن کاهش یافت. با ارزیابی سه مدل رگرسیون غیر خطی شامل مدل دو تکه ای، دندان مانند و بتا، مدل بتا به عنوان مدل برتر انتخاب و دماهای پایه، مطلوب و سقف به ترتیب 56/7، 98/23 و 40 درجه سانتی گراد و زمان بیولوژیک جوانه زنی در پتانسیل صفر (تیمار شاهد) 17/91 ساعت برآورد شد. دماهای کاردینال جوانه زنی به طور معنادار تحت تاثیر پتانسیل آب قرار نگرفت، اما زمان بیولوژیک جوانه زنی به ازای کاهش یک مگاپاسکال پتانسیل آب، 64/17 ساعت افزایش یافت.