جهانی شدن و تحول ماهیت جنبش های اجتماعی در جوامع غربی

بین تحول و تکامل جنبش های اجتماعی در جوامع غربی و تطور نظام سرمایه داری در دهه های اخیر، رابطه ای درهم تنیده وجود دارد. خصلت این جنبش ها در نظام اقتصاد سیاسی بین الملل بعد از جنگ دوم جهانی تا 1970، غالبا هویتی - فرهنگی بوده و بر نیازها و مطالبات فرامادی متمرکز بوده اند. جنبش های طرفدار محیط زیست، دانشجویی و جنبش زنان، در شمار این نیروهای اجتماعی فعال در برهه ی یاد شده محسوب می شوند. با وقوع بحران ساختاری در نظام سرمایه داری طی سال های دهه ی 1970 و تطور این نظام در قالب تقسیم کار و مدل نوینی از انباشت سرمایه یعنی شیوه ی تولید پسافوردیسم و تحرک سرمایه و تکنولوژی در مقابل نیروهای اجتماعی ضد سیستم، از یک سو زمینه برای جهانی شدن سرمایه و ساختار نوینی از تولید و انباشت فراهم شده، و از دیگر سو، قاطبه ی نیروهای اجتماعی ناراضی نیز متناسب با منطق عملکرد سرمایه و در واکنش به بحران های اخیر آن، خصلت متفاوتی به خود گرفته اند. در این راستا، پرسشی که مقاله ی حاضر را راهبری می کند، این است که جهانی شدن چه تاثیری بر ماهیت جنبش های اجتماعی موجود در جوامع پیشرفته ی غربی بر جای گذاشته است؟ فرضیه ای که در چارچوب نظریه ی دگرگونی ارزشی رونالد اینگلهارت طراحی گردیده، این است که جهانی شدن، زمینه ساز تحول ماهیت هویتی - فرهنگی جنبش های اجتماعی دوران جنگ سرد به جنبش های اقتصادی – مادی گرا در دوره ی پساجنگ سرد بوده است. پژوهش حاضر، تحقیقی کاربردی محسوب می شود که با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانه ای انجام گرفته است.