جهانی شدن و مواضع فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از منظر نظریه ی ساختار- کارگزار

جهانی شدن، فرآیندی پیشرونده و نیرومند است که با به چالش کشیدن قدرت دولت در کلیه ی ابعاد سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیک و فرهنگی، فرصت ها و تهدیدهایی را در عرصه ی سیاست گذاری به دنبال می آورد. نظریه پردازان جهانی شدن بر این باورند که انقلاب اطلاعات، موجب گردیده که بعد فرهنگی جهانی شدن به قدرت مندترین و گسترده ترین رکن آن تبدیل شده، و روند سیاست گذاری فرهنگی در کشورها را به چالش کشیده و مواضع و واکنش های متفاوتی را به همراه داشته باشد.
در این میان، بررسی واکنش ها و مواضع فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به علت هویت فرهنگی انقلاب آن، از اهمیتی ویژه برخوردار است. با توجه به تغییراتی که در مواضع دولت مردان ایرانی در قبال این پدیده ی عظیم مشاهده می شود، این مقاله بر آن است تا از منظر جامعه شناختی و در چارچوب نظریه ی ساختار– کارگزار، موضوع مذکور را در سه دوره ی ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و محمود احمدی نژاد مورد بررسی قرار دهد. سوال اصلی مقاله این است که نقش تعاملی ساختار-کارگزار در قبال فرایند جهانی شدن فرهنگ و شکل گیری مواضع فرهنگی دولت های بعد جنگ، چگونه بوده است؟ بر اساس همین سوال، این فرضیه ارائه گردیده که مواضع فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قبال فرایند جهانی شدن فرهنگ در سه دوره ی مذکور با توجه به تئوری ساختار-کارگزار، متغیر بوده است. با توجه به این که هدف پژوهش، بررسی علمی میان ساختار– کارگزار و مواضع فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قبال فرایند جهانی شدن است، طبیعتا نوع پژوهش، توصیفی– تبیینی است که با استفاده از روش مطالعه ی کتابخانه ای- اسنادی، منابع و داده های مختلف، جمع آوری و مورد تحلیل قرار می گیرد.