بررسی اوضاع سیاسی اقتصادی حکومت اشکانیان در سال های 57-2 ق.م. (دوران پادشاهی ارد دوم و فرهاد چهارم) براساس مطالعه ی ترکیبات شیمیایی سکه های نقره با روش آزمایشگاهی PIXE

باستان سنجی یا آرکئومتری[1] شاخه ای نسبتا جدید از علم باستان شناسی است که در آن یافته های باستانی توسط شیوه های مختلفی از روش های آزمایشگاهی موردبررسی قرار می گیرند. سکه های تاریخی، از جمله داده های سودمند باستان شناسی است. سکه، معیار سودمندی برای شناخت مقیاس ها و اوزان در ادوار گذشته به شمار می رود، حتی با مطالعه ی شهرهایی که سکه در آن ها ضرب شده جغرافیای تاریخی آن مناطق را، می توان با دقت بیشتری ترسیم و تدوین نمود. در این پژوهش، مجموعه ی 15 سکه ی نقره متعلق به«ارد دوم» و «فرهاد چهارم» (57-2 ق.م.) با استفاده از روش آزمایشگاهی «پیکسی»، مورد طیف سنجی قرار گرفت. این ارزیابی، مبنی بر این فرض است که عناصر نادر موجود در سکه ها، به ویژه عنصر طلا، می توانند به عنوان شاخصی برای بررسی تعدد معادن در نظر گرفته شوند؛ هم چنین میزان غلظت عناصر، می تواند در تحلیل شرایط سیاسی و اقتصادی دوره ی مورد مطالعه، سودمند واقع شود. نتایج مطالعات نشان داد که در دوره اشکانی از معادن متعدد در ضرب سکه های نقره استفاده شده است. میزان بالای نقره در سکه های ارد دوم نسبت به سکه های فرهاد چهارم به وضعیت مساعد اقتصادی در دوره ی این پادشاه اشاره دارد، هم چنین نوسانات زیاد در سکه های فرهاد چهارم که در ضرابخانه ی میتردات کرت به ضرب رسیده اند، در مقایسه با سکه های ارد دوم که در ضرابخانه های اکباتان و لائودیسه ضرب شده، بیان گر تفاوت شرایط سیاسی- اقتصادی مناطق غربی و شرقی کشور، در زمان فرهاد چهارم می باشد.
[1]. Archeometry