تاثیر جنگل کاری پهن برگ و سوزنی برگ بر میزان ذخیره کربن خاک در جنگل برنجستانک استان مازندران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر جنگل کاری بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک به ویژه ذخیره کربن خاک در جنگل برنجستانک انجام شده است. جنگل کاری ها شامل افرا پلت (Acer velotinum Boiss.)، زبان گنجشک (Fraxinus excelsior L.)، صنوبر تبریزی (Populus nigra L.) و کاج بروسیا (Pinus brutia Ten.) بودند. یک جنگل شاهد با گونه های آمیخته نیز به منزله پتانسیل منطقه انتخاب شد. چهار پروفیل خاک در هر تیپ جنگل کاری و جنگل شاهد به طور تصادفی حفر و از هر پروفیل سه نمونه خاک از عمق های 0-10، 10-20 و 20-30 سانتی متری برداشت شد. در آزمایشگاه عوامل خاکی شامل وزن مخصوص ظاهری، درصد رطوبت اشباع خاک، اسیدیته، نیتروژن، پتاسیم قابل جذب، کلسیم و منیزیم قابل جذب، کربن آلی و ذخیره کربن خاک اندازه گیری شدند. برای بررسی اثر تیپ جنگل و عمق خاک بر ویژگی ها و توان ذخیره کربن خاک، تجزیه واریانس دو طرفه انجام شد. از آنجا که اثر متقابل رویشگاه در عمق خاک در هیچ ویژگی معنادار نشد، مقایسه میانگین ویژگی های خاکی بین پنج رویشگاه و سه عمق خاک به طور جداگانه به کمک آزمون دانکن انجام گرفت. برای بررسی دقیق تر توان ذخیره کربن، همبستگی بین میزان ذخیره کربن با دیگر ویژگی های خاک در هر رویشگاه جداگانه محاسبه و سپس الگوی رگرسیونی ذخیره کربن پنج رویشگاه با روش گام به گام پس رونده تعیین شد. در رویشگاه شاهد ذخیره کربن خاک با نیتروژن، در رویشگاه افرا و زبان گنجشک با کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری، در رویشگاه کاج با کربن آلی و در رویشگاه صنوبر تبریزی با منیزیم همبستگی بیشتری داشته است. نتایج نشان داد که رویشگاه و عمق اثر معنا داری بر میزان ذخیره کربن خاک داشتند. همچنین عمق اول بیشترین میزان ذخیره را داشت و دو عمق دیگر خاک ذخیره کمتری داشتند و با یکدیگر تفاوت معنا داری نداشتند. میزان ذخیره کربن در رویشگاه زبان گنجشک بیشترین و صنوبر تبریزی کمترین بوده است.