نگاهی اجمالی بر اتنوگرافی انتقادی

اتنوگرافی یکی از انواع روش های تحقیق کیفی است که در آن محقق جنبه های ارزشی، اعتقادی و فرهنگی را در گروهی از افراد یا جوامع مورد مطالعه قرار می دهد. اتنوگرافی انتقادی در واقع انجام همین کار با تمرکز بر قدرت، پرستیژ، جایگاه و اقتدار افراد و گروه های اجتماعی است (1). در مطالعات اتنوگرافی پژوهشگر با منطقی استقرایی بر تعاملات بین افراد تمرکز می کند تا معانی نهفته در فرهنگ را کشف کند و رویکرد انتقادی توجه پژوهشگر را به سمت افرادی که نقش کم تری در این تعاملات دارند، جلب می کند (2). Madison به نقل از Thomas اتنوگرافی انتقادی را یک اتنوگرافی کلاسیک با هدف سیاسی می داند که در آن قوم نگار تنها به دنبال توضیح معانی کنش ها در درون یک بافت خاص نیست، بلکه می خواهد بداند که این معانی در تقابل با ساختار گسترده تر قدرت چگونه توصیف می شوند (3). بدین ترتیب در تمامی عرصه هایی که تعاملات تحت تاثیر مناسبات قدرت قرار می گیرد، دیدگاه انتقادی مطرح می شود. اتنوگرافی انتقادی نقش مهمی در مطالعات سلامت به ویژه در پرستاری دارد، اکثر افراد این حرفه زن ها هستند و روابط قدرت یکی از عواملی است که تعاملات پیچیده پزشک- پرستار و پرستار- بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد (4).