کاربرد اکسیژن هایپرباریک (HBOT) در درمان زخم پای دیابتیک: یک مقاله مروری

بیماری دیابت شیرین از معضلات مهم بهداشتی جامعه جهانی است که از شیوعی بین 8-5 درصد در نقاط مختلف ایران برخوردار است. مشکلات ناشی از زخم پای دیابتی یکی از جدی ترین عوارض مزمن بیماری دیابت ملیتوس است و یکی از عوارض و علل اصلی قطع عضو در بیماران مبتلا به دیابت نیز به شمار می رود. از سوی دیگر در فرد دیابتی که دچار قطع عضو شده است میزان بقای سه ساله فقط50 درصد است. اکسیژن پرفشار نوعی درمان علمی پزشکی است که در آن بیمار در یک محفظه بسته در معرض اکسیژن 100 درصد خالص در فشاری بالاتر از فشار دریا (4/1 اتمسفر و یا بالاتر) قرار می گیرد و اکسیژن خالص را به طور متناوب استنشاق می نماید که سطوح اکسیژن بافت رابیشتر کرده و التیام زخم را افزایش می دهد. هدف از این مطالعه، مروری بر کاربرد اکسیژن هایپر باریک در درمان پای دیابتیک بود.
مطالعه حاضر با جستجو به صورت مروری در متون موجود در پایگاه های اطلاعاتی فارسی شامل Iranmedex، SID، Magiran و انگلیسی Google Scholars، EBSCO، Pub med، ProQuest با کلید واژه های Hyperbaric Oxygen Therapy and diabetic foot مربوط به سال های 1987 تا 2012 انجام گردید.
اکسیژن هایپرباریک با وجود منافعی که برای درمان زخم های دیابتیک دارد باعث افزایش سطح اکسیژن بافتی، التیام زخم به وسیله ی مکانیسم های آنژیوژنز سنتز کلاژن، افزایش پاسخ فیبروبلاست ها، رگ سازی مجدد و افزایش فعالیت ضد باکتریایی لکوسیت ها یک سری عوارض جانبی نیز به دنبال دارد که برخی شامل مسمومیت با اکسیژن در مغز و ریه، باروتروماهایی در گوش میانی، میوپیا، تشنج و... می باشد که به منظور کاهش عوارض جانبی مانیتور کامل بیماران به وسیله ی پزشکان و پرستارانی که درمان با اکسیژن هایپرباریک را انجام می دهند توصیه می گردد.
از آنجائیکه نتایج نشان دادند که اکسیژن هایپر باریک ممکن است خطر آمپوتاسیون های بزرگ را کاسته و میزان بهبودی بعد از یک سال را تسریع کند ولی باید در خصوص این درمان مطالعات بیشتری به صورت کارآزمایی های بالینی صورت گیرد تا با اطمینان و دقت بیشتری از درمان اکسیژن هایپر باریک به عنوان درمان استاندارد در درمان زخم پای دیابتیک بهره گرفت.