جایگاه انسان کامل در سلوک عرفانی

انسان شناسی عرفانی به عنوان یکی از شاخه های مهم عرفان به تبیین و بررسی حقیقت انسان به مدد تجربه های اهل معرفت می پردازد. از مباحث مهم آن بحث انسان کامل است که در دو بخش نظری و عملی سامان می یابد. در بخش نظری به مباحث هستی شناسی انسان کامل و تبیین حقیقت آن در قوس نزول و در بخش عملی به نحوه دستیابی انسان به کمال حقیقی، مراحل و منازل آن در قوس صعود و ضرورت پیمودن این مسیر تحت ولایت انسان کامل می پردازد. به تعبیری حقیقت قوس نزول و صعود همان حقیقت انسان کامل و نزول و عروج او در معراج ترکیب و تحلیل است. مسئله اصلی در این نوشتار جایگاه انسان کامل در قوس صعود و مقام های اثباتی اوست. البته پیش از آن به مهم ترین ویژگی های انسان کامل اشاره می کنیم سپس به کارکرد سلوکی او می پردازیم. منظور ما از انسان کامل صاحب ولایت و خلافت مطلقه الهی است که در هر زمان تنها یک فرد آن در عالم است.