کارکردهای کاروانسرا در عصر صفوی

گزارش های تاریخی حکایت از تاریخچه ای بسیار طولانی برای احداث کاروانسرا در ایران دارند. کارآمدی این بنا و توجه به ساخت آن نقش بسزایی در رفت و آمد کاروان های تجاری و رشد تجارت در کشور داشته است. در عصر صفویه کاروانسراسازی به طور چشمگیری افزایش یافت. با اقدامات اساسی شاه عباس اول در زمینه رشد تجارت، ورود تاجران مختلف به کشور و رفت و آمد کاروان های تجاری در مسیر راه های ارتباطی افزایش یافت. در نتیجه برای اقامت، استراحت و آسودگی آن ها، کاروانسراهای زیادی در مناطق مختلف کشور به ویژه در مسیر راه ها ساخته شد. این بناها افزون بر این که تاسیساتی اقامتی و رفاهی بودند، کارکردهای گوناگون اقتصادی، نظامی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی پیدا کردند و به طور موثر در خدمت دولت صفویه قرار گرفتند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی و تبیین کارکردهای کاروانسراها در عصر صفویه و نقش آن در رشد تجارت این دوره است. یافته ی پژوهش نشان می دهد که این تاسیسات که امروزه از مواریث تمدنی به شمار می روند، با معماری متناسب با اوضاع اقلیمی کشور در انواع متعدد و با کارکردهای گوناگون و چندمنظوره نقش مهمی در حیات اقتصادی- تجاری و تعامل بین اقوام و ملیت ها و تبادل افکار و اندیشه ها داشته است.