تحولات مذهبی در استان ایلام از ورود اسلام تا پایان دوره ی والیان

شرایط جغرافیایی، سیاسی و نزدیکی استان ایلام به عراق- مرکز خلافت اسلامی در دوران بنی عباس- در روند تحولات مذهبی این منطقه موثر بوده است. وجود کوه ها، مراتع، پناهگاه های طبیعی، آب کافی و منابع طبیعی ایلام از عوامل جغرافیایی موثر در تجمع مخالفان خلفای بنی امیه و بنی عباس بوده است. این تحقیق در پی آن است که: آیا با ورود اسلام به ایران، مردم ساکن ایالات ماسبذان و مهرجانقذق (شامل استان ایلام امروزی) مسلمان شدند؟با بررسی منابع و مآخذ می توان در مورد سیر تحولات دینی و مذهبی ایلام از گذشته تا عصر حاضر، اطلاعات پراکنده ای به دست آورد؛ اما در منابع به صورت منسجم به بررسی این موضوع نپرداخته اند. هدف این مقاله، تبیین سیر تکاملی مذهب مردم استان ایلام در دوره های گذشته و نحوه ی گرایش مردم این سرزمین به تشیع می باشد. مطالعه و بررسی نشان می دهد که گرایش مردم این منطقه به اسلام تا قرون چهارم و پنجم به آرامی صورت گرفته است. البته، پیروان ادیان دیگری هم وجود داشته اند؛ اما در اقلیت بوده اند. وجود امام زاده ها در استان ایلام نشان از گرایش مردم این مناطق به تشیع در دوره ی اسلامی دارد. از دوره ی اتابکان لرستان گرایش های شیعی در بین مردم و حاکمان این منطقه در منابع مشاهده می شود؛ اما از دوره ی صفویه به بعد مردم به مذهب تشیع روی آورده اند.