مراقبت معنوی و راهکارهای آن در راستای تامین سلامت معنوی بر مبنای آموزه های قرآن و حدیث

فرهنگ مراقبت از خود و رعایت اصول بهداشت فردی، ریشه در اعتقادات مذهبی ما دارد. سازمان بهداشت جهانی نیز شعار سال 2013 را «یک عمر سلامتی با خودمراقبتی» اعلام کرده است. در منابع اسلامی «سلامت معنوی» از جایگاه ویژه ای برخوردار است. مطالعه در خصوص مراقبت معنوی، حیطه های سه گانه آن، درون مایه های آن و نقش آن در سلامت معنوی با تکیه بر تعالیم اسلامی کم تر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات رایج در دنیا، نیز ایمان دینی را به عنوان عنصر کلیدی در حوزه سلامت معنوی نمی شناسد. هدف این مقاله بررسی آیات و روایات مرتبط با مراقبت معنوی و راهکارهای تحقق آن در راستای تامین سلامت معنوی است.
در این مطالعه مروری، ابتدا با جستجوی واژگان کلیدی: سلامت معنوی مراقبت معنوی، تقوا، قلب سلیم، متون مورد نیاز از قرآن کریم، روایات و پایگاه های اطلاعاتی، مانند Google shoolar، SID و Noormags جمع آوری و سپس مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی ها نشان داد که مهم ترین ویژگی های سلامت معنوی عبارتند از: اعتقاد به توحید، اصالت دادن به سلامت روح، گسترش دامنه سلامت به حیات اخروی. در این بررسی مهم ترین اصول مراقبت معنوی در سه حیطه شناختی، وجودی، عاطفی احساسی، و رفتاری استخراج شده است. افزایش سطح سلامت معنوی با تکیه بر آموزه های سعادت بخش اسلام با تاکید بر مراقبت معنوی می تواند بر ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی جامعه تاثیر گذاشته و سلامت اخروی را نیز رقم بزند.