زمینه های ظهور و گسترش داعش در محیط امنیتی غارب آسیا

اگرچه ظهور و نقش آفرینی داعش به عنوان بازیگری غیردولتی به حدود یک دهه پیش بازمی گردد که ابومصعب الزرقاوی جنبش توحید و جهاد را در عراق تاسیس کرد، بحران امنیتی عراق موجب شد توجه جامعه جهانی به این گروه، بیش از گذشته معطوف شود. این مقاله ضمن بررسی زمینه های فکری و فرهنگی، به دنبال بررسی زمینه های ظهور و گسترش داعش در محیط امنیتی غرب آسیا در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی است. یافته های این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی تالیف شده است، نشان می دهد اندیشه تکفیر مبتنی بر سلفی گری به عنوان زمینه فکری و مقاومت در برابر امواج جهانی سازی به عنوان زمینه ای فرهنگی، موجبات ظهور و گسترش داعش در جغرافیای جهان اسلام را فراهم کرده اند. در سطح ملی، داعش در خلا رهبری و بحران هویتی اهل سنت، با استفاده از احساسات مذهبی آنان، در جغرافیای دولت های فرومانده ظهور کرد و اقتدار این دولت ها را به چالش کشید. در سطح منطقه ای، به عنوان بازیگری غیردولتی، با بدیل سازی از گفتمان اسلام گرایی، به مقابله با گفتمان انقلاب اسلامی و محور مقاومت پرداخت. در سطح بین المللی نیز جنگ بین تمدنی را که آمریکایی ها منادی و مدعی آن بودند، به جنگی درون تمدنی تبدیل و در جهت اسلام هراسی حرکت کرد.