پهنه بندی تاریخ های کاشت آفتابگردان بر اساس دما در استان اصفهان

آفتابگردان یکی از مهمترین دانه های روغنی کشت شده در جهان است که دارای سازگاری دمایی بالایی است؛ با وجود این، در بسیاری از مناطق کشت آن دارای نتیجه مطلوب و اقتصادی نیست. با توجه به این که آفتابگردان یک محصول فاریاب در استان اصفهان است، دما نقش تعیین کننده ای در عملکرد نهایی آن دارد. دماهای مناسب در مراحل مختلف رشد و نمو گیاه در تاریخ کاشتهای مناسب جلوه می یابند. به منظور پهنه بندی حرارتی کشت آفتابگردان در استان اصفهان، از داده های دمایی 41 ایستگاه همدید و آب و هواشناسی استان های اصفهان و همجوار آن از سال تاسیس تا 2010 میلادی استفاده شد. پهنه استان با استفاده از میانگین دمای شبانه روزی و به روش کریجینگ به سه ناحیه دمایی اول، دوم و سوم تقسیم شد. برای تعیین تاریخ کشت مناسب بهاره و تابستانه آفتابگردان در استان اصفهان، متوسط 15 روزه دمای میانگین از نیمه اول بهمن تا آخر آبان محاسبه و معادله رگرسیونی بین ارتفاع و دما گرفته شد. سپس در هر ناحیه دمایی با توجه به نیازهای حرارتی گیاه، تاریخ کاشت مناسب تعیین و نقشه های مربوطه با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی در محیط جی .آی .اس  ترسیم شدند. بر اساس نتایج به دست آمده از ابتدای اسفند کشت آفتابگردان از شرق استان شروع میشود و تا خردادماه هم ه نقاط درجه حرارت لازم برای کشت را کسب می کنند. با توجه به نیازهای حرارتی آفتابگردان، چنانچه این گیاه در مناطق مختلف اصفهان در تاریخ های کاشت مناسب خود کشت شود، با دماهای بحرانی روبه رو نخواهد شد و در نتیجه، از لحاظ اقلیمی بازده مناسب حاصل می شود. همچنین، در نواحی مرکزی و اطراف اصفهان کشت دوم آفتابگردان صورت می گیرد و در تیر و مردادماه هم کشت آفتابگردان در نواحی مرکزی  استان امکا ن پذیر است.