بررسی کیفیت منی و میزان متابولیت ها و آنزیم های پلاسمای منی و خون در فصول تولیدمثلی و غیرتولیدمثلی قوچ مغانی

پلاسمای منی مایعی با ترکیبات مختلف است که برخی از اجزای بیوشیمیایی آن به طور خاص جهت تنظیم عملکرد اسپرم به کار می روند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اختلاف کیفیت منی، برخی متابولیت ها و آنزیم های پلاسمای منی و سرم خون در فصل و خارج فصل تولیدمثلی قوچ های مغانی بود. برای این منظور، تعداد 8 راس قوچ مغانی 3-2 ساله سالم به کار گرفته شد. خونگیری و اسپرم گیری هر دو هفته یک بار طی فصول تولیدمثلی و غیر تولیدمثلی این نژاد در منطقه مورد مطالعه انجام گرفت. اندازه محیط اسکرتوم، طول و حجم بیضه هم زمان با اسپرم گیری تعیین گردید. بلافاصله پس از انزال و تعیین حجم منی، فراسنجه های کمی و کیفی اسپرماتوزوئیدها مورد ارزیابی قرار گرفتند و پلاسمای منی با سانتریفیوژ جدا گردید. حجم و طول بیضه و نیز اندازه محیط اسکرتوم، تحرک پیشرونده اسپرم ها، غلظت اسپرم، درصد اسپرم های زنده و طبیعی در فصل تولیدمثلی به طور معنی داری بیشتر از فصل غیرتولیدمثلی بود (05/0>P). غلظت تری گلیسرید، پروتئین کل و گلوبولین پلاسمای منی و کلسترول، تری گلیسرید، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین و آسپارتات آمینوترانسفراز سرم خون در فصل تولید مثلی در مقایسه با فصل دیگر بالاتر بود (05/0>P). غلظت گلوکز، کلسترول، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز پلاسمای منی و آلکالین فسفاتاز سرم خون در فصل تولیدمثلی کمتر از فصل غیرتولیدمثلی بود (05/0>P). در بین فصول، تفاوت معنی داری در غلظت آلبومین پلاسمای منی و آلانین آمینوترانسفراز سرم خون مشاهده نگردید. در هر دو فصل، غلظت اغلب متابولیت ها و آنزیم های مورد مطالعه بین سرم خون و پلاسمای منی دارای اختلاف معنی داری بودند (05/0>P). به طور کلی، ابعاد بیضه، کیفیت منی و مقدار آنزیم ها و متابولیت های پلاسمای منی و سرم خون در بین فصول تولیدمثلی و غیر تولیدمثلی قوچ های مغانی دارای تفاوت های معنی داری بودند.