حمایت حقوقی از ابداعات فناوری سلول های بنیادی جنینی در نظام حق اختراع

تحقیق و آزمایش بر روی سلول های بنیادی جنینی افق های نوینی را در عرصه های مختلف پزشکی گشوده است. ویژگی خاص این سلول ها در قابلیت تولید سلول های گوناگون نویدبخش امکان درمان بسیاری از بیماری ها و ترمیم بافت های آسیب دیده بدن انسان است. همزمان با پیشرفت علم و فناوری در این رشته، چالش های حقوقی مختلفی در باب تولید و استفاده از این سلول ها و همچنین نحوی حمایت از این فناوری مطرح گشته است. یکی از این چالش ها حمایت از نوآوری های صورت پذیرفته در این عرصه از طریق نظام ثبت اختراع است. این مقاله تلاش می کند تا ضمن ارائه تعریف و تبیین مفهوم سلول های بنیادی و فواید تحقیق و پژوهش در این زمینه، به بررسی وضعیت و چگونگی حمایت از ابداعات پیرامون سلول های بنیادی جنینی و روش های تمایز این سلول ها از طریق نظام ثبت اختراع بپردازد. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان داد که اگر سلول های کشت شده در آزمایشگاه در مقایسه با سلول هایی که به صورت طبیعی در رحم رشد کرده اند دارای علائم شناسایی و خصوصیات یکسانی باشند، امکان ثبت آن ها وجود نخواهد داشت. همچنین در ارتباط با اختراعات مربوط به روش های تمایز سلول های بنیادی، اگر شرایط و ترکیبات استفاده شده در تمایز سلولی صورت پذیرفته در محیط آزمایشگاهی نتیجه یافته های پژوهشگران از فرآیند تکامل جنین در رحم باشد به نوعی که تمایز انجام شده حاصل پیاده سازی همان فرآیند طبیعی محسوب شود، این روش به دلیل این که نسبت به دانش موجود مطلب جدیدی را مطرح نمی کند، متضمن گام ابتکاری نیست.