تحلیل هزینه سودمندی پایگاه های اطلاعاتی ساینس دایرکت، اسکوپوس و اوید در دانشگاه علوم پزشکی قم بر اساس شاخص سما (سنجش منابع الکترونیکی)

هدف از انجام این مطالعه، محاسبه هزینه صرف شده برای تهیه پایگاه های اطلاعاتی Scopus، Science Direct، Ovid و مقایسه آن با میزان استفاده و نفوذ پذیری، به منظور انتخاب مجموعه های سودمند و تعیین جایگاه این منابع در میان کاربران دانشگاه علوم پزشکی قم بوده است.
پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی و از نوع تحلیل گزارش فراکنش است. جامعه آماری پژوهش شامل: منابع اطلاعاتی الکترونیکی اشتراکی دانشگاه مانند مجلات الکترونیکی، پایگاه های اطلاعاتی دسترس پذیر دو پایگاه استنادی Science Direct و Scopus در مقابل Ovid در سال 2014 بود. اطلاعات با استفاده از دو شیوه بسامد استفاده و تحلیل هزینه سودمندی، گردآوری شد. داده ها به کمک آزمون آماری کای مربع تجزیه و تحلیل شدند.
فراوانی میزان استفاده براساس شاخص سما (تعداد دانلود مقاله با فرمت HTML، PDF، تعداد دانلود چکیده و تعداد انجام جستجو و نشست) در پایگاه Science Direct و Scopus و Ovid، اختلاف معنی داری داشت، به طوری که بین این سه پایگاه، Science Direct و Scopus، بالاترین میزان استفاده را به خود اختصاص داد. میزان استفاده و هزینه سودمندی حوزه های پزشکی در این سه پایگاه، با یکدیگر تفاوت معنی داری داشت که حوزه موضوعی پزشکی در پایگاه Scopus، Science Direct از Ovid بالاتر بود. بین میزان استفاده گروه های کاربران (اعضای هیات علمی، کارکنان و دانشجویان) در دو پایگاه، اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
با توجه به مدت زمان (حدود 20 دقیقه) استفاده کاربران از منابع الکترونیکی، می توان نتیجه گرفت میزان استفاده کاربران جامعه مورد مطالعه بسیار پایین بوده است.