گفتمان پسا صهیونیسم و آینده اسرائیل؛ فرصت ها و تهدیدها

ایده صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیان مهاجر در سرزمین تعیین شده، ایده فراسرزمینی نیل تا فرات را نیز مطرح نمود. اما این اجتماع چندپاره پس از گردهم آمدن با چالش های مختلفی در حوزه های سیاسی، اجتماعی، جمعیتی، استراتژیک و بالاخره فکری، هویتی و گفتمانی مواجه می باشد به نحوی که تغییرات وسیعی در حوزه اندیشه حاکم بر تشکیل دولت یهودی خود را نمایان نموده است. تغییراتی در سطوح دانشگاهی و آکادمیک درونی اسرائیل که با بازنگری در صورت بندی های گفتمان صهیونیزم، آسیب شناسی و سنجش میزان تحقق وعده ها و اهداف، چالش نوین فکری را پیش روی جامعه و هیئت حاکمه این رژیم قرار داده است. این روند تشابهات بسیاری با جریان پسامدرنیسم در برابر مدرنیته در غرب دارد. عبور از این بن بست فکری و عملی از طریق گفتمان های جایگزین و راهکارهای نوینی که با توجه به واقعیات درونی و بیرونی اسرائیل در منطقه خاورمیانه در حال طرح شدن است، گمانه هایی را پیرامون اقبال عمومی به پیشنهاد فکری نوین، دارای تطابق بیشتر با واقعیات و احتمال سقف گونگی و جایگیری آن، رهنمون خواهد ساخت.