دعا در دنیای مدرن: مطالعه رابطه عوامل فرهنگی و اقتصادی مدرن با دعا در بین مردم شهر شیراز

دین از منظر ارتباطات در قالب سه بخش تحلیل می شود؛ ارتباط خداوند با انسان (وحی)، انسان با انسان (اخلاق) و انسان با خداوند (دعا و نیایش). امروزه بسیاری معتقدند که ورود مدرنیته و عناصر آن به کشورهای مسلمان با فروکاهش اعتقاد و عمل به مناسک دینی سنتی از جمله دعا همراه شده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عوامل فرهنگی و اقتصادی مدرن با دعا انجام شده است. بدین منظور 400 نفر از افراد بالای 15 سال شهر شیراز طی یک مطالعه پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که از بین عوامل فرهنگی و اقتصادی مدرن، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی مدرن و تحصیلات پدر و مادر رابطه معکوس و معناداری با دعا کردن دارند و گونه دعای ذهنی بر حسب محل تولد (شهر-روستا) تفاوت معناداری دارد. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که ورود مدرنیته به ایران و همزمان با آن، رشد عوامل مدرن گرچه از سویی نتوانسته اعتقاد به دعا یا میزان آن را کاهش دهد اما آن را به سوی صورت های فردی شده تری کشانده است.