ارزیابی سرمایه اجتماعی به عنوان عامل اساسی در ارتقاء کیفیت زندگی در شهرهای جدید

یکی از ابعاد تاثیرگذار در حوزه برنامه ریزی شهری، ابعاد اجتماعی است که البته در برنامه ریزی شهری ایران اکثرا مورد غفلت قرار م یگیرد. از علل اصلی این عدم توجه، روشن نبودن نحوه تاثیر این ابعاد در برنامه ریزی شهری است. در این پژوهش برای تبیین بهتر نحوه تاثیر ابعاد اجتماعی بر برنامه ریزی شهری، ارتباط این ابعاد را در قالب مفهوم «سرمایه اجتماعی» با مفهوم تاثیرگذار دیگر حوزه برنامه ریزی شهری یعنی «کیفیت زندگی شهری» مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور شهر جدید پردیس را به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شد. علت این انتخاب آن است که ه ماکنون شهرهای جدید و مساله برنامه ریزی آن ها از چالش های اصلی نظام برنامه ریزی شهری و منطقه ای کشور می باشد. بدین ترتیب در این پژوهش هدف اصلی، بررسی ارتباط بین مفهوم سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی شهری البته از بعد ذهنی آن می باشد. بعد ذهنی کیفیت زندگی شهری مترادف با میزان رضایتمندی شهروندان از عوامل مختلف موثر در کیفیت زندگی مانند عوامل کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و غیره می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش وجود ارتباط بین میزان سرمایه اجتماعی و میزان کیفیت ذهنی زندگی شهری را تایید می نماید. همچنین ارتباط قابل ملاحظه ای نیز بین نرخ ماندگاری جمعیت و کیفیت ذهنی زندگی شهری دیده شد. در انتها نیز مدلی جهت ارزیابی بهتر نحوه ب ره مکنش مفاهیم مور دنظر ارائه شد. بدین ترتیب می توان اظهار داشت که توجه به ابعاد اجتماعی و برنامه ریزی جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی با توجه به تاثیر مثبت بر میزان کیفیت ذهنی زندگی شهری می تواند به عنوان یک راهکار برنامه ریزانه در نظام برنامه ریزی شهر جدید پردیس به کار گرفته شود. هرچند این نتیجه به لحاظ علمی قابل تعمیم به شهرهای دیگر نیست، لیکن با توجه به مشابهت های زیاد بین شهرهای جدید ایران، می توان انتظار داشت که این نتیجه در جاهای دیگر نیز تکرار شود. به علاوه فرآیند تحلیلی مورد استفاده این پژوهش برای شهرهای دیگر نیز قابل تعمیم می باشد.