جایگاه ساز عود و انواع مختلف آن در تاریخ موسیقی ایران پس از اسلام

یکی از مباحث تاریخ موسیقی ایران در دوره اسلامی، جایگاه و اهمیت ساز در دوره ساسانی شکوفا شد و پس از » بربت « عود است. این ساز با عنوان در سرزمین های مختلف اسلامی اشاعه یافت و در » عود « اسلام با عنوان موسیقی ایران نیز تا اواخر عصر صفوی دارای اعتبار بود. موسیقیدانان قدیم ایران، از نخستین متون موسیقی پس از اسلام در قرون سوم و چهارم هجری تا رسالات موسیقی دوره صفوی در قرن یازدهم هجری، به برتری ساز عود نسبت به سازهای دیگر اذعان داشته اند. در مقاله حاضر قصد داریم به مطالعه ویژگی های ساختمان عود و انواع آن بپردازیم. با استناد به رسالات موسیقی قدیم، عود در اندازه های مختلف و حداقل در دو اندازه کاسه بزرگ و کاسه کوچک ساخته میشد و انواع مختلف عود گاهی با اسامی دیگر نیز نامیده می شدند. اختلاف در تعداد زه های ساز از دیگر وجوه تمایز انواع عود در رسالات موسیقی قدیم است.