ارزیابی پایداری عملکرد لاین های امید بخش برنج

تعیین ارقام جدید و پرمحصول با پایداری عملکرد بالا از مهم ترین اهداف اصلاح برنج می باشد. به منظور تعیین پایداری عملکرد، ده لاین امید بخش برنج به همراه ارقام هاشمی و کادوس به عنوان شاهد، در سال های 1385، 1386و 1387 در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت مورد مقایسه قرار گرفتند. نوع طرح آزمایشی در هر سه سال، بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها از نظر اکثر صفات معنی دار بود که حاکی از وجود تفاوت در عملکرد و تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. معنی دار شدن اثر متقابل ژنوتیپ × سال برای برخی صفات از جمله عملکرد، بیانگر واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در سال های مختلف بود. برای تعیین ژنوتیپ پایدار و دارای عملکرد بیشتر، از روش های تجزیه پایداری مانند واریانس محیطی، ضریب تغییرات، واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، پلیستد و پترسون، ضریب رگرسیون فنیلی و ویلکینسون، ابرهارت و راسل و ضریب تشخیص پینتوس و نیز روش غیرپارامتری رتبه بندی استفاده شد که در بیشتر روش ها رقم هاشمی به عنوان پایدارترین رقم شناخته شد. همچنین، لاین های شماره ی 9 (IR78530-45-3-1-3 (، 6 (IR76993-49-1-1) و 8 (IR78533-30-2-1) به دلیل داشتن عملکرد بالا و با توجه به پارامترهای پایداری محاسبه شده به عنوان لاین های پایدار شناسایی شدند.