بررسی نقش عوامل ترویجی در کاهش روند تخریب مراتع منطقه لار از دیدگاه بهره برداران و مرتعداران شهرستان ورامین

امروزه منابع طبیعی، به ویژه مراتع کشور به شدت در معرض خطر تخریب قرار دارند، به نحوی که بر اساس مطالعات فنی انجام شده در دهه های اخیر، بهره برداری از مراتع کشور در ناپایدارترین شرایط ممکن صورت می گیرد. مراتع به عنوان یک منبع عظیم و ماده اولیه برای تولیدات دامی محسوب می شوند. سالانه بخش وسیعی از مراتع بر اثر چرای بیش از حد و بی موقع دام ها تخریب گشته و از مرحله تولید و بهره برداری خارج می گردند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تخریب مراتع لار از دیدگاه بهره برداران و مرتعداران در حفظ و احیای مراتع شهرستان ورامین و به صورت توصیفی انجام شد. جامعه آماری تحقیق کلیه مرتع داران شهرستان ورامین مشتمل بر 297 نفر بود. براساس جدول مورگان، از بین افراد جامعه آماری 170 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل های آماری در پژوهش حاضر با استفاده از نرم افزار SPSS/16 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین دوره های آموزشی- ترویجی مرتع داری بر حسب اثر بخشی سن و تحصیلات، میانگین نگرش به روند تخریب مرتع بر حسب سن و تحصیلات و همچنین میانگین مشارکت در فعالیتها برای کاهش روند تخریب بر حسب سن و تحصیلات رابطه معنی دار داشتند. در واقع همبستگی مثبتی بین آنها وجود دارد. یعنی با افزایش سن و تحصیلات سطح نگرش مرتع داران به روند تخریب افزایش پیدا می کنند. با توجه به کلیه نتایج میتوان استنباط کرد که مرتع داران تحت تاثیر افزایش سن و تحصیلات نگرش متفاوتی نسبت به روند تخریب مراتع دارند و دیدگاه آنها با توجه به نتایج، حاکی از آن است که میزان تخریب مراتع لار افزایش یافت. آنها با اجرای دوره های آموزشی و ترویجی برای انجام فعالیتهای موثر جهت کاهش روند تخریب موافق هستند. مرتعداران عوامل تخریبی مراتع از جمله (چرای بیرویه و یا زودرس دام ها در مراتع، شسته شدن خاک بر اثر باد و باران، بهره برداری غیرمعمولی و نامناسب از مراتع، قطع درختان و بوته های جنگلی، تغییرات آب و هوایی و اقلیمی و...) که در این پژوهش عنوان شد را تا حدود زیادی در تخریب مراتع لار موثر دانستند و همچنین اقداماتی که برای کاهش روند تخریب بیان شده را مفید می دانند.