بررسی آب زمین شیمی و منشا فلزات بالقوه سمی(Cu، Pb، Zn، Cd، Cr، Ni) در رودخانه زاینده رود

به منظور بررسی کیفیت رودخانه زاینده رود، از آب و رسوبات این رودخانه در محدوده ای به شعاع 50 کیلومتر از مرکز اصفهان، نمونه برداری شد. محاسبه ضرایب شاخص نفوذپذیری، و نسبت جذب سدیم و نیز نمودار ویلکاکس نشان می دهد که کیفیت آب رودخانه زاینده رود برای مصارف کشاورزی مناسب است. شاخص اشباع شدگی(SI) نیز کیفیت مناسب این رودخانه را برای مصارف صنعتی در بیشتر نقاط نشان داد. مقایسه پساب های تخلیه شده از سه تصفیه خانه موجود در مسیر زاینده رود نشان می دهد که فاضلاب زرین شهر باتوجه به عملکرد بهتر واحد کلرزنی، غلظت نیتریت کمتری نسبت به دو تصفیه خانه دیگر دارد. نتایج این پژوهش حکایت از آن دارد که پساب ها و رواناب های تخلیه شده درزاینده رود، دلیل اصلی افزایش غلظت فلزات در آب و رسوب این رودخانه است. همچنین تخلیه غیرقانونی پساب در برخی نقاط واقع در حاشیه رودخانه، به افزایش غلظت فلزات به ویژه در رسوبات رودخانه منجر شده است. شاخص بار آلودگی(PLI) نشان دهنده آلوده بودن برخی از ایستگاه های نمونه برداری، به فلزات سنگین است. این شاخص نشان می دهد که افزایش غلظت فلزات در مقایسه با شیل میانگین بیشتر از منابع انسانزاد ناشی شده است. ضریب توزیع آب-رسوب(Kd) محاسبه شده برای فلزات، از روند Cu>Cr>Ni>Zn>Pb>Cd تبعیت می کند که بیانگر بیشترین زیست دسترس پذیری برای کادمیم و کمترین زیست دستری پذیری برای مس است.