فصل بهار و مناسبت های آن در تقویم کردی

تقویم کردی همچون تقویم جلالی دوازده ماه، چهار فصل و هر ماه سی روز دارد که ازنظر نامگذاری و زمان با تقویم شمسی کاملا متفاوت است. فصل پاییز در تقویم کردی ایلامی بر فصل تابستان مقدم است. میان اقوام ایرانی، بهار اقوام کرد بهویژه کردهای ایلام که محور اصلی این پژوهش است، دربردارنده بیشترین سنت های گاهشماری است؛ به گونهای که از میان چهار فصل سال، فصلهای دیگر، شکوفایی بهار را از نظر مناسبتهای رنگارنگ ندارند. مناسبتهای این فصل با تمامی آیینهای دیگر فصول برابر است. آغاز و انجام فصل بهار کردی با تقویم شمسی کاملا متفاوت است؛ بهار و سال نو در این مناطق ،« شی̌لیمی̌لی » از دوم بهمن مطابق با ماه گییاباریک کردی آغاز می شود و آیینهای
شهوی̌ گا » و مراسم « شهله و شیخالی » ، در سیزده بهمن « ئاشی̌ کیوانووی̌ ئهوهلی̌ وه هار »
در پانزدهم بهمن، زینتبخش این ماه است. ماه های ،« بیزین قوتیگه » ،« چیل بیرا » ،« حیول گییاجی̌مان و نوروزمانگ که نامگذاری آنها از طبیعت الهام گرفته شده است، از دیگر ماه های فصل بهار است که با ده ها آیین باشکوه برگزار میشود. ششم ادیبهشت پایان فصل بهار است. جنبه دینی پنج روز پنجه از دیگر لطایف گاهشماری کردی است.